Vergeten woorden: 25 hilarische oude Nederlandse woorden

Taal is en blijft iets moois en blijft altijd in ontwikkeling, zo ook de Nederlandse. We staan hier eens stil bij oude Nederlandse woorden, zowaar vergeten woorden…

Oude Nederlandse woorden

Als je door Nederland reist, vrienden uit verschillende provincies hebt of de gemiddelde aflevering van Boer zoekt Vrouw eens goed bekijkt, dan zul je altijd woorden horen waar je nog nooit van gehoord hebt. Of wat te denken van een bezoekje aan oma, die precies op dat moment met haar maatjes aan het klaverjassen is?

Vooral oudere mensen vinden het heerlijk af en toe gebruik te maken om woorden van vroeger. Niet omdat ze heel stug zijn, maar vooral omdat deze woorden gewoon in hun hoofd zitten geprent. En natuurlijk omdat ze stiekem heel leuk zijn.

Nieuwe woorden komen, oude verdwijnen

Daarnaast ontdekken we steeds meer woorden die vervolgens worden toegevoegd aan het Nederlandse woordenboek. Wat te denken van het in 2010 bedachte ‘tentsletje’ of de inmiddels bekende ‘sjoemelsoftware’?

In 2021 waren de woorden ‘knaldrang’ en ‘tegelwippen’ erg populair. Deze woorden zorgen ervoor dat oude woorden verdwijnen. 

Welke vergeten woorden ken jij nog?

Zonde, wat ons betreft. Er zijn zoveel prachtige woorden die door de ontwikkeling van de taal verdwijnen. Daarom gaan we in dit artikel dieper in op vergeten woorden die we niet meer gebruiken.

We zijn dan ook benieuwd welke van de 25 onderstaande woorden van vroeger jou nog bekend in de oren klinken…

1. Saffiaantje

Een sigaret of sigaar. Vroeger hadden de mensen het in dit geval wel eens over een ‘saffie’. Dit schijnt overigens te zijn afgeleid van saffiaanleer, waarvan men vroeger de sigarenkokers bekleedde. 

2. Slabakken

Slabakken betekent niets minder dan treuzelen. Een eigenschap waar menig mens de hik van krijgt. Andere ouderwetse woorden die hiervoor werden gebruikt zijn talmen of hoetelen.

In België betekent slabakken juist slecht gaan over slecht verlopen. Een slabak is een slappeling en kan dus zeggen de economie slabakt.

3. Dame du ton

Als men het vroeger had over een Dame du ton, dan ging dit over een chique dame met klasse. Waarschijnlijk droeg deze dame de nodige sieraden, een prachtige jurk en had zij een ietwat bekakt accent. Ken jij toevallig iemand die nog steeds door het leven gaat als Dame du ton?

4. Geldgier

Als we zeggen dat elke vriendengroep wel een geldgier heeft, dan weet je vast direct waar we het over hebben. De gemiddelde geldgier geeft het liefst geen rondje in de kroeg en verlaat deze wanneer hij of zij aan de beurt is. Om gek van te worden af en toe.

5. Huisduif

Soms is het geweldig om eens even lekker de huisduif uit te hangen. Vooral als het rotweer is of dat er een aantal geweldige voetbalwedstrijden op het programma staan. Je begrijpt het, een huisduif is iemand die het liefst de hele dag thuiszit. Zelfs als er een geweldig leuk festival op de planning staat, blijft deze persoon lekker thuis. 

6. IJlebenen

Heb jij ook zo’n partner die het tijdens een ontspannen wandeling maar wat lastig vindt rustig aan te lopen? Dan kon je hem of haar vroeger betichten van ijlebenen. Inderdaad, iemand die vreselijk snel loopt, waardoor de gezelligheid van de wandeling er al gauw vanaf is. 

7. Vuilbaard

Net als de geldgier heeft elke mannengroep een vuilbaard. Dit heeft niets te maken dat er etensresten of stof in zijn baard zit, maar voornamelijk met het feit dat deze man altijd hitsig is. Je weet wel, zo’n persoon die de hele dag ‘natuurfilms’ kijkt.

8. Schendekeuken

Mensen met een enigszins groeiend buikje kunnen er maar al te slecht tegen: mensen die veel eten en drinken, maar simpelweg niet aankomen. Een vreselijk frustrerend iets, aangezien jij bij het eten van een roze koek al het idee hebt dat je weer een kilo aan je heupen hebt geplakt. 

9. Zuurmuil

Krijg jij er ook zo’n jeuk van als je over straat loopt en dat iemand jou passeert van wie het gezicht op onweer staat? Ook wel bekend als de zuurmuil. Een verre van gezellig persoon zullen we maar zeggen. 

10. Gladbek

Een gladbek is niemand minder dan een persoon die het maar niet voor elkaar krijgt een goeie baard te kweken. Deze persoon komt altijd met dat vunzige vlassnorretje op de proppen. Heb jij ook zo’n gladbek in jouw vriendengroep? Dan kun je dit prima aan hem laten weten en zeggen dat hij alles er beter maar helemaal af kan halen. 

11. Jammersmoedig

Jammersmoedig betekent verdrietig. Een woord dat je niet meer hoort. Daar kunnen wijzelf overigens volledig mee leven, aangezien het wel heel sneu klinkt. 

12. Knevel

Nee, dit heeft niets met Andries Knevel te maken. Een knevel betekent eigenlijk gewoon een baard op je lip. Iets wat je waarschijnlijk beter kent als een snor. Heel eerlijk, zo’n knevel bekt wel lekker.

Ben jij benieuwd naar nog meer woorden, lees dan snel verder hieronder! Wil jij weten hoe ze een oude geile man vroeger noemden? Of wat te denken van iemand die last had van een spraakgebrek? (zie 16. en 21.)

13. Strapatsen

Strapatsen is iets wat men vroeger op de basisschool deed of wanneer men iets teveel op had. Het betekent namelijk bokkesprongen, fratsen of zelfs kwajongensstreken en komt via het Duits van het Italiaanse strapazzare (slecht behandelen).

14. Sakkerloot

Waar men tegenwoordig als uitspraak van verbazing iets zegt als ‘Hè’, ‘pardon’ of ‘verdomme’, gebruikte men vroeger het legendarische woord sakkerloot. Moet je voor de gein eens doen als iemand met een verrassing aan komt zetten.

15. Quatsch

Onzin, nonsence en geneuzel. Vroeger zei met gewoon Quatsch. Een ingewikkeld woord om te zeggen als je het ergens niet mee eens bent. Maar ach, het is wat het is, hè!?

16. Suzannaboef

We kennen er allemaal wel eentje, zo’n oude man met rode oortjes, die het liefst de hele dag vanaf een bankje naar jonge meiden kijkt. Vroeger sprak men van een Suzannaboef. Laten we hopen dat Suzanna er zelf goed van af is gekomen, want een boef is de beste man zeker. 

17. Labberlottig

Na een lange avond feestvieren met je vrienden en vriendinnen kunnen we er allemaal slecht tegen de volgende ochtend. Waar je vroeger na een uur hersteld was, kan het nu tot een dag of 3 duren. Dit lamlendige gevoel noemde men vroeger labberlottig. Toch mooi om dat woord weer te gebruiken?

Blijkbaar stamt labberlottig af van een verwijzing naar een Amsterdamse straatbende in 1685, lamlendige schoffies dus…

18. Wervelziek

Ken je dat gevoel dat je te snel opstaat en je even sterretjes ziet? Of dit nu komt door de drankjes of door een andere reden maakt niet uit. Vroeger sprak men bij deze duizeligheid over wervelziek. Je weet wel, als je een beetje licht in het hoofd bent.

19. Pantoffelregiment

Wij vinden dit een van de mooiste van dit hele lijstje, het pantoffelregiment. Je kent ongetwijfeld iemand waarbij de vrouw duidelijk de broek aan heeft binnen het gezin of de relatie. Jawel, het pantoffelregiment dus.

Zij heeft hem namelijk onder haar ‘pantoffel’, zoals het vroeger heette…

20. Natgierig

Iedereen is wel gek op een lekker biertje of wijntje, maar er zijn mensen die een beetje doorslaan. Deze natgierige personen spugen er niet in en kunnen zelfs om 10 uur in de ochtend al genieten van een koude gouden kletser.

21. Kromtong

Mensen die enigszins gebrekkig praten of met een dubbele tong praten werden vroeger kromtong genoemd. Een heerlijke benaming, aangezien je het echt voor je ziet, haha!

22. Geitenfuif

Het komt genoeg voor dat een groep meiden besluit eens lekker te feesten zonder mannen. Gelijk hebben ze, aangezien ze nu even een keer niet worden lastiggevallen. Een dergelijke avond stond vroeger bekend als geitenfuif: een feest van meisjesstudenten

23. Avondkout

Soms is het hebben van een heerlijk, ontspannen gesprek in de avond zalig. Even kijken hoe het met iemand is en even goed de diepte ingaan. Dit werd vroeger avondkout genoemd. 

24. Tagel

Het laatste woord van dit artikel is weer typisch zoiets dat een gemiddeld mens niet weet. Een tagel is namelijk het uiteinde van een touw of bijvoorbeeld een staart. 

25. Tongel

Bij een tongel zou je denken aan een trucje met je tong of de voorloper van een dongel. Echter is een tongel gewoon een ster, een bekend hemellichaam. Wie dit ooit bedacht heeft, moet wel een kromtong zijn geweest.

 Hier een echte een Hollywood Walk of Fame tongel…

Jouw favoriete vergeten woorden?

We hopen dat je bij het lezen van deze woorden een hoop herkenbaarheden hebt ontdekt. Er zullen ongetwijfeld bekenden van jou tussen zitten, die vanaf nu een nieuwe benaming krijgen. Wat te denken van de vuilbaard, de suzannaboef en de kromtong? En heel eerlijk, sommige woorden zijn toch gewoon te leuk om niet meer te gebruiken?

Vergeet dit artikel dan ook niet te delen met jouw vrienden en wie weet komen de bovenstaande woorden gewoon weer terug in de vaderlandse spreektaal. Wat is jouw favoriete vergeten woord?

Deel je favoriete vergeten woorden in een reactie onderin!

---